Cantatedienst - 04/06/2023

Locatie: Nieuwe Kerk
Aanvang: 17:00
Aanvullende informatie:

Cantate Consort o.l.v. Jelte Hulzebos
Sporaan-solo in het tweede werk: Esther Ebbinge
Organist: Pieter Pilon
Voorganger: ds. Ruth Peetoom

U hoort een paar prachtige koorwerken van grote namen uit de Romantiek.

'Warum ist das Licht gegeben dem Mühseligen',
      Johannes Brahms (1833-1897)
'Hör mein Bitten',
      Felix Mendelssohn-Bartholdy (1809-1847)
'Abendlied',
      Joseph Reinberger (1839-1901)

Johannes Brahms (1833-1897) is vooral bekend en geliefd vanwege zijn symfonisch repertoire en de kamermuziek die hij componeerde. Kenmerkend voor Brahms’ schrijfwijze is, met name waar het de vocale werken betreft, het veelvuldig teruggrijpen naar compositietechnieken en uitdrukkingsmogelijkheden uit de (vroeg)barok. Hij bezat een grote verzameling manuscripten van o.a. Gabrieli, Palestrina, Schütz en Bach die zijn compositiestijl sterk hebben beïnvloed. In het motet ‘Warum ist das Licht gegeben dem Mühseligen’ zijn de barokke kenmerken te herkennen in het gebruik van de fuga en verschillende imitatietechnieken. Ook door de woord-klank relatie is de invloed van zijn voorgangers te herkennen.

Felix Mendelssohn-Bartholdy (1809-1847) is een van de grote romantische componisten van de 19de eeuw. Hij was een muzikaal wonderkind dat zijn eerste symfonieën componeerde toen hij een jaar of dertien was. Bekend is hij bij het grote publiek door zijn Midzomernachtsdroom, het vioolconcert, de symfonieën, pianowerken en de oratoria en last but not least als dirigent van het Gewandhausorkest in Leipzig. Ook Mendelssohns interesse in de barokmuziek was groot en heeft hem geïnspireerd. Een van de voortvloeisels in dit kader is zijn ‘herontdekking’ en heruitvoering van de Matthäus-Passion van Bach in 1829, welke na diens dood niet meer was gespeeld. De verwantschap met de barok is ook waarneembaar in het kleine motet ‘Denn er hat seinen Engeln’, maar door de harmonische kleuring weet Mendelssohn er ook een eigen, meer 19de eeuws karakter aan te geven. ‘Hör mein Bitten’ voor sopraan, koor en orgel is door Mendelssohn gecomponeerd in nauwe samenwerking en op verzoek van de dichter/schrijver/chemicus William Bartholomew voor een concert in de Crosby Hall in Londen. Het werd daar in 1845 uitgevoerd op het pas geplaatste drieklaviers orgel van Henry Cephas Lincoln. In deze dialoog tussen sopraan en koor en orgel klinkt de Mendelssohn van de grote melodische lijnen en de dynamische en harmonische spanningsboog, de Hoogromantische stijl. De tekst is een parafrase van Psalm 55: 1 -9 door William Bartholomew. Deze schreef ook de teksten voor het oratorium Elias.

Ook Joseph Rheinberger (1839 – 1901) past in dit plaatje, zeker in de vele orgelwerken die hij componeerde waarin duidelijk de sporen van de barok te horen zijn. Geboren in Liechtenstein verhuist hij in zijn jeugd naar München waar hij zijn hele leven werkt als componist, organist, pianist, docent aan Akademie vor Tonkunst. Zijn naam en faam reikte tot ver over de landsgrens. Hij liet een enorm oeuvre na van 20 orgelsonates, pianosonates, symfonieën, opera’s, wereldlijke en geestelijke koorwerken waaronder 14 missen. Het Abendlied is een van zijn kleinste werken maar wellicht het bekendste en o zo gevoelig.

Toegang Gratis, collecte bij de uitgang